گریشنا:دهم آذر،روز جهانی مبارزه با ایدز نامگذاری شده است. به همین بهانه، سراغ دکتر میرزا خلیل بهمنی،رئیس دانشکده علوم پزشکی گراش رفتیم تا در مورد مرکز تحقیقات دانشکده و فعالیت‌های بخش HIV آن بیش‌تر بدانیم.
این مصاحبه را محبوبه نادرپور، آماده کرده است که آن را با هم می‌خوانیم:
مرکز تحقیقات دانشکده علوم پزشکی گراش در چه حوزه‌هایی فعال است؟
سال ۸۱ که از تهران به گراش آمدم با توجه به تخصص و تجربیاتم در خارج از کشور و بنا به ضرورتی که احساس کردم به دنبال راه‌اندازی مرکزی علمی قوی‌ای بودم. اولین جرقه‌ی تأسیس مرکز در سال ۸۲ در محل موقت دانشکده زده شد. البته با توجه به این که فراهم کردن شرایط آزمایشگاهی ویروسی با استاندارد جهانی کار بسیار سختی بود اما در حد امکان آزمایشگاه‌هایی نزدیک به این استاندارد‌ها ایجاد شد و مرکز رسماً، با راه‌اندازی بخش پژوهشی و تشخیصی ایدز کارش را شروع کرد.
تا آن زمان چون در سطح استان فارس و همینطور استان‌های هم‌جوار، این سطح آزمایشات انجام نمی‌شد دانشگاه علوم پزشکی شیراز، نمونه‌هایش را برای تشخیص بیماری و تحقیقاتش به مرکز انستیتو پاستور تهران می‌فرستاد اما بعد از تأسیس این مرکز در گراش،دانشگاه شیراز نمونه های تحقیقاتی خود را برای انجام آزمایشات PCR،وسترن بلات و الایزا برای ما ارسال می‌کرد.
برنامه ی آینده ی مرکز تحقیقات چیست؟
ما به دنبال این هستیم تا هرچه زودتر این مرکز مستقل شود و همین طور تلاش می‌کنیم بخش «مشاوره‌ی بیماری‌های رفتاری» برای آموزش و مشاوره‌ی مردم راه‌اندازی کنیم و البته در نظر داریم که از طرح‌های پژوهشی قابل اجرا و در حیطه‌ی امکانات موجود نیز بیش از پیش حمایت کنیم.
در این مرکز امکان تشخیص چه نوع بیماری‌هایی هست؟
اینجا آزمایش‌هایی که برای تشخیص آن بیماری،نیاز به تکنیک PCR داشته باشد مثل تشخیص بیماری‌های ویروسی و باکتریایی ایدز و انواع هپاتیت انجام می‌شود.
چه پژوهش‌های مرتبطی با ویروس HIV در مرکز انجام شده؟
به لطف خدا ما تا الآن توانستیم در حدود بیست توالی ژنی جدید از ویروس HIV را در بانک ژنی جهانی NCBI،به نام مرکز تحقیقات گراش ثبت کنیم. همینطور پروژه‌های مشترک بزرگی با ژاپن داشتیم که نتیجه‌ی آن در قالب دو رساله‌ی دکترا و تعدادی مقالات علمی با سطح بسیار بالا به ثمر رسیده و بسیار کارهای پژوهشی ارزشمند دیگر که در سطح کارهای علمی مراکز تحقیقاتی معتبر دنیا بوده است.
در حال حاضر طرح و پژوهش خاصی در مورد این بیماری دارید؟
بله. الآن در مرکز تحقیقات، دو پروژه مختص به ایدز داریم که در یکی از آن‌ها میزان انتقال ایدز از مادران آلوده‌ی تحت درمان به فرزندان آن‌ها ارزیابی می‌شود و پروژه‌ی دیگر، میزان مقاومت ویروس HIV به داروهای رتروویروسی بررسی می‌شود که امیدواریم با ارائه‌ی نتایج این دو پروژه به جامعه‌ی علمی راهی را برای درمان بیماری ایدز هموار کرده باشیم.
درصد شیوع این بیماری در سطح شهرستان چه مقدار است؟
هر چند آمار دقیقی در دسترس نیست اما خوشبختانه بیماری ایدز در سطح شهرستان از شیوع بالایی برخوردار نیست.
توصیه‌ی شما برای عدم شیوع HIV؟
به نظر می‌رسد تنها راه عدم ابتلا و یا کاهش شیوع این بیماری داشتن آگاهی‌های لازم است تا مبتلایان بتوانند زندگی اجتماعی خودشان را حفظ کنند در حالی که دیگران هم سلامتی‌‌شان قابل تضمین باشد.
نقش مرکز به عنوان یک بخش علمی-تحقیقی در جلوگیری از شیوع انواع بیماری‌ها و همینطور آگاه سازی مردم چیست؟
واقعیت این است که این مرکز هنوز فرصت ایفای نقش به عنوان یک بخش آموزشی پیدا نکرده و نقشی در دید عام مردم نداشته اما در بخش تحقیقات نقش بسیار پر رنگی دارد، البته همان طور که قبل‌تر گفتیم امیدواریم با راه‌اندازی بخش مشاوره‌ی مرکز، آموزش و مشاوره‌هایی هم به مردم داشته باشد.
با سلام
آقای دکتر ممنونیم از زحماتی که برای مجموعه علوم پزشکی می کشید.
ولی به خاطر دفاع از دانشگاه علوم پزشکی شیراز که افتخار تحصیل در آن را دارم خود را ملزم میدانم چند تذکر کوتاه خدمتتان عرض نمایم.
شما ادعا دارید مرکزی را تاسیس کرده اید که در سال ۸۲ دانشگاه علوم پزشکی شیراز نمونه های تحقیقاتی خود را در برای آزمایشات PCR،وسترن بلات و الایزا برای شما ارسال می‌کرده است.
معنای این صحبت این است که شما قبل از علوم پزشکی شیراز این آزمایشات را وارد استان کرده اید، در حالیکه واقعیت غیر از این است. چرا که برای اهل فن دسترسی به مقالات متعددی با Affiliation دانشگاه علوم پزشکی که تکنیک PCR در آن ها استفاده شده اند و مربوط به سالها قبل از سال ۸۲ می باشد، به راحتی امکان پذیر است.
و فراموش نکنید که دانشگاه علوم پزشکی در بسیاری از رشته های علوم پایه پزشکی در کشور جزء دانشگاه های برتر می باشد.
و مرکز تحقیقات شما برای رسیدن به جایگاه مورد ادعای حضرتعالی راه درازی در پیش دارد.
با سلام.
دوست عزیز من لازم میدانم خدمت شما عرض کنم که بنده حدود شش سال در این مرکز تحقیقات فعالیت میکنم. از سال ۱۳۸۳ تا آذر ماه ۱۳۹۳ مرکز مشاوره بیماری های رفتاری شیراز نمونه های مربوط به تشخیص HIV را به این مرکز ارسال کرده است. آقای دکتر فرمودند تست های تشخیص مربوط به HIV که نیاز به PCR و وسترن دارند. همانطور که مستحضرید کار بر روی نمونه های HIV نیاز به تخصص و آزمایشگاه سطح یک دارد. لازم به ذکر است مرکز ایدز شیراز در سال ۱۳۸۸ ثبت شده که جناب آقای دکتر بهمنی از اعضای هیئت موسس آن می باشد. در صورتی که مرکز ایدز گراش مربوط سال ۱۳۸۳ راه اندازی شده است. هر گونه سوال و ابهامی وجود دارد اینجانب در خدمت شما هستم. ۰۷۱۵۲۴۴۸۱۰۵ داخلی ۳۲۳
با عرض سلام و احترام
جناب/سرکار پژوهشگر ممنون برای توجه تون؛
و اما تا جایی که من اطلاع دارم اون چه که در شیراز اون موقع وجود داشته صرفاً یک مرکزی بوده تحت عنوان مرکز مشاوره بیماری های رفتاری که به بیماران‌ش فقط مشاوره می‌داده و نمونه هاشون رو جمع می کرده ولی برای تأیید نمونه ها و انجام آزمایشات‌ش -که اون زمان هم آزمایشات پی سی آر و هم وسترن بلات بوده- نمونه هاش رو قبل از مرکز تحقیقات گراش به انستیتو پاستور تهران می فرستادن این اتفاق ادامه داشته تا سال ها بعد که اون وقت از آقای دکتر و چند استاد خبره در این زمینه دعوت کرده که به عنوان هیئت مؤسس تشریف ببرن شیراز تا یک مرکز HIV در مرکز استان(شیراز) تأسیس بشه (در رأس همه آقای دکتر ایمانیه).
در ضمن توی این مصاحبه ادعایی نشده که مغایر باشه با اینکه دانشگاه شیراز تا قبل از مرکز تحقیقات گراش و یا حتی بعد از اون(قبل از تأسیس مرکز تحقیقات شیراز) مقالاتی با تکنیک پی سی آر داشته
چه بسا که فرستادن نمونه های دانشگاه شیراز ابتدائاً به انیستیتو پاستور تهران و بعد مرکز تحقیقات گراش به این معنا نیست که طرح پروژه ها یا حتی پیش بردن آن -جز بخش تأییدات با پی سی آر و وسترن بلات- با تهران یا گراش بوده؛پس موجود بودن مقالات با Affiliation دانشگاه علوم پزشکی شیراز قبل از سال ۸۲ نمی تونه ادعای این مصاحبه رو باطل کنه چرا که همین طور که قبل تر گفتم دانشگاه شیراز می تونسته طرح ها و پروژه هایی با استفاده از تکنیک پی سی آر داشته باشه اما برای تأیید آزمایشات‌ش نمونه های خودش رو بفرسته تهران یا گراش.
در ضمن یادآوری میکنم که اون زمان و تا حدودی الآن دانشکده علوم پزشکی گراش زیرمجموعه ای از دانشگاه شیراز به حساب میومده و حتی اگه کل طرح و پروژه هم گراش انجام می‌شده مقالات مستخرج از اون به نام دانشگاه علوم پزشکی شیراز ثبت می شده.
همین طور باید گفت که در شایستگی های دانشگاه علوم پزشکی شیراز هیچ شکی نیست.
مورد مجهول دیگه ای بود مطرح بفرمایید در صورت عدم اطلاع خودم از کادر دانشکده و در صورت لزوم مستقیماً از خود آقای دکتر می پرسم و خدمت تون عرض میکنم.
سرکار خانم نادرپور
متاسفانه اطلاعات شما در این خصوص بسیاری ناقص و سطحی است. ایراد بنده به این پارگراف حضرتعالی است که
” تا آن زمان چون در سطح استان فارس و همینطور استان‌های هم‌جوار، این سطح آزمایشات انجام نمی‌شد دانشگاه علوم پزشکی شیراز، نمونه‌هایش را برای تشخیص بیماری و تحقیقاتش به مرکز انستیتو پاستور تهران می‌فرستاد اما بعد از تأسیس این مرکز در گراش،دانشگاه شیراز نمونه های تحقیقاتی خود را برای انجام آزمایشات PCR،وسترن بلات و الایزا برای ما ارسال می‌کرد.”
سال ها قبل از این که آقای دکتر مدرک دکتری شان را بگیرند دانشگاه شیراز دانشجو در مقطع دکتری در رشته های مختلف علوم پایه فارغ التخصیل می کرده است و این تست PCR جزء ابتدائی ترین تست ها در اغلب رشته های علوم پایه است. حال این سوال مطرح چگونه آقای دکتری این ادعا را دارند که تست در این سطح را اولین بار در گراش راه اندازی نموده اند. این یک نوع غلو محسوب می شود. که برای هرفردی که دستی بر آتش داشته باشد این موضوع به روشنی قابل درک است. در ضمن بسیار پسندیده است که ما به شعور مردم احترام بگذاریم و مطالب غیر واقع را به این شکل منتشر نکنیم.
توصیه به شما این است که اولاً موضوعات را به صورت تخصصی توسط فردی که اطلاعات درمورد موضوع مورد مصاحبه داشته باشد تهیه گردد تا زمینه برای این گونه بزرگنمایی برای فرد مصاحبه شونده فراهم نگردد.
ثانیاً این را در نظر داشته باشید برای انجام یک طرح پژوهشی نیاز به داشتن نمونه برای انجام طرح می باشد. چیزی که من از نوشته شما برداشت کردم مرکزی برای مشاوره در شیراز وجود داشته که قبلاً با مرکز پاستور کار می کرده و احتمال قریب به یقین بعد از اتمام طرح مشترک با پاستور با مرکز تحقیقات گراش وارد کار مشترک شده است. واین در نظر داشته باشید که مرکز گراش برای یک انجام طرح پژوهشی نیاز به نمونه آن مرکز مشاوره داشته و آن مرکز یکی از مراکز زیر نظر دانشگاه علوم پزشکی بوده، لذا تمام نمونه های دانشگاه علوم پزشکی شیراز به گراش ارسال نمی شده چرا که مراکز تحقیقات قدری نظیر دکتر البرزی ، دانشکده پزشکی، پیراپزشکی ….. به راحتی قادر به انجام تستهای از این دست بوده و هستند.
ثالثاً دانشکده گراش یکی از دانشکده های اقماری دانشگاه علوم پزشکی شیراز بوده است (در آن دوران) در Affiliation تمامی مراکزی که زیر نظر دانشگاه شیراز هستند ابتدا نام خود مرکز را ذکر می کنند و بعد نام دانشگاه را در قسمت آخر آورده می شود. لذا خواهشمند است سفسطه نفرمائید.
ککام پزوهشگر شما درست می فرمایید شاید خانم نادر پور بر داشت علمی روشن و تخصصی از مصاحبه دکتر بهمنی نداشته ودر تهیه ونوشتن خبر کمی اغراق شده باشد .تدکر شما هم بجا . ولی برای یک نشریه انترنتی که دوتا و نصفی خواننده مثل کاکاجی عوام دارد .این گونه اشتتباهات با یک تذکر ساده قابل اغماض بوده ومشکل ساز نخواهد بود در عوض از پزوهشکری همچون شما از دانشگاه شیراز انتظار بهتری داریم .چه خوب بود شما اطلاعات مفید وعلمی در ارتباط با بیماری ایدز ویا هر بیماری دیگری بزبان ساده برای ما بیان می کردی ودر بهتر شدن امورات بهداشتی وپزشکی گراش هر آنچه لازم است انجام گیرد بیان کرده وبا پیشنهاد .فکر .ایده وراهنمایی بهتر .مسولین وزحمت کشان بهداشتی وپزشکی گراش را باور بودید.وما عوام کم کم خوب وبدیاد گرفته وسپاسگزارتان بودیم