هفت‌برکه (گریشنا): پرچم‌های سیاه در کوچه و خیابان‌های گراش نشان می‌دهد که محرم شروع شده است. همه مردم، پیر و جوان و کودک، همه آماده عزاداری برای امام حسین (ع) هستند. در هر نقطه از شهر هیات‌ها با برنامه‌هایی در قالب زنجیرزنی، سینه‌زنی، روضه‌خوانی، تعزیه و دیگر برنامه‌ها، ایام محرم و صفر را با عزاداری پر می‌کند. برای آشنایی با هیات‌ها و برنامه‌هایشان، گزارش خبرنگار گریشنا را بخوانید. این خبر با برنامه‌ی هیات‌های دیگر تکمیل می‌شود.
حسینیه اعظم
حسینیه اعظم یکی از نقاط کانونی عزاداری در گراش است. بیشتر هیات‌های سیار در عبور خود از خیابان‌های شهر به حسینیه اعظم می‌روند. خود هیات امنا حسینیه اعظم هم هر ساله مراسم منظمی دارد.
عادل درخشنده، مسئول دفتر حسینیه اعظم، برنامه ایام محرم و صفر را در حسینیه چنین خلاصه می‌کند: «برگزاری زیارت عاشورا، هر صبح ساعت هفت؛ و مجلس سخنرانی هر شب ساعت نه و نیم با سخنرانی حجت الاسلام و المسلمین حاج شیخ علیرضا علم الهدی؛ و برگزاری سینه‌زنی گراشی توسط احمدرضا تاجبخش؛ و پذیرایی از عزاداران شهر در ظهر عاشورا.»
حسینیه ولی عصر
عبدالرسول افشار، مسئول هیات حسینیه ولی عصر (عج) و از اعضای کانون مداحان، می‌گوید: « در این حسینیه حاج آقا شریفی و مرتضی مداح علی قرار است در شب‌های محرم سخنرانی و مداحی داشته باشند. بعدازظهر عاشورا، زیارت ناحیه مقدسه نیز در حسینیه خوانده می‌شود. همچنین در جمعه اول محرم دعای ندبه در حسینیه حضرت علی اکبر (ع) (حاجی شاجان)؛ جمعه دوم محرم در منزل حاج محمد پورکریمی؛ جمعه سوم محرم در مسجد امام زین العابدین (ع)؛ و پنج هفته آخر نیز در بالای کلات خوانده می‌شود. در پنج شب اول ماه صفر، ویژه‌برنامه حضرت رقیه (ع) و از بیست و چهارم تا پایان ماه صفر، سخنرانی حاج بی‌آزار تهرانی در ساعت ۸:۳۰ برگزار می‌شود.»
حسینیه ابوالفضل (ع)
محمدعلی فقیهی، مسئول حسینیه ابوالفضل (ع)، فعالیت این حسینیه را در ایام ماه محرم و صفر چنین بیان می‌کند: «صبح‌ها ساعت ۶:۳۰ زیارت عاشورا برگزار می‌شود و هر روز ساعت ۱۶ و سی دقیقه و ۲۱ سخنرانی توسط استاد حسینی مقدم از قم انجام می‌شود. از شب پنجم محرم، دسته زنجیرزنی هیأت حضرت ابوالفضل (ع) ساعت هشت به سمت مرکز شهر، حسینیه اعظم و مدرسه علمیه حرکت می‌کند. ساعت ۲۲:۳۰ مراسم سینه‌زنی بوشهری توسط محمد نیکخو در حسینیه برگزار می‌شود. در مراسم تجمع روز تاسوعا، ساعت هفت صبح زیارت عاشورا و زیارت‌نامه حضرت ابوالفضل (ع) قرائت می‌شود و بعد از برافراشتن پرچم گنبد حضرت ابوالفضل (ع)، ساعت ۹ صبح زنجیرزنی شروع و سپس پذیرایی انجام می‌شود.»
تکیه شهدا
عبدالکریم جعفری، مسئول هیأت ثارالله (ص) و هیأت رزمندگان اسلام، برنامه هیات را این‌گونه اعلام کرد: «عزاداران هیات سینه‌زنی از شب اول به مدت پنج شب در تکیه‌ی شهدا سینه می‌زنند و از شب پنجم به سمت خیابان حرکت می‌کنند. صف سینه‌زنی در روزهای اول به سمت حسینیه‌ی حاج علیرضاخانی و حسینیه‌های قدیمی‌تر گراش حرکت می‌کند و در روزهای بعد به دلیل ازدحام جمعیت در صف سینه‌زنی، این هیأت به سمت حسینیه اعظم و دیگر حسینیه‌ها می‌رود. از دیگر برنامه‌های هیات، مراسم سینه‌زنی در جوار قبور شهدا در روز تاسوعاست. در روز عاشورا نیز بعد از برگزاری نماز جماعت در مسجد ولی عصر (عج) از عزاداران پذیرایی می‌شود.»
جعفری ادامه می‌دهد: «هیأت زنجیرزنی علی اصغر نیز از شب دوم محرم تا شب دهم از ساعت هشت و نیم مراسم خود را شروع می‌کند و از شب پنجم به سمت حسینیه اعظم و دیگر حسینیه‌ها راهی می‌شود. این هیات با هماهنگی دیگر هیات‌ها در شب یازدهم، جنب گلزار شهدا، مراسم تعزیه‌خوانی اجرا می‌کند.»
دیگر هیات‌ها
علی دیباچی، مسئول هیات قمر بنی هاشم، درباره برنامه‌های این هیات می‌گوید: «این هیات از شب سوم محرم تا شب یازده محرم هرشب ساعت ۲۱:۳۰ سینه‌زنی سنتی دارد. هر شب بعد از نماز مغرب و عشا، مراسم روضه‌خوانی تا پایان ماه صفر نیز در مسجد برگزار می‌شود. ظهر تاسوعا بعد از نماز ظهر و عصر از عزاداران پذیرایی نهار بعمل می‌آید.» هیات قمر بنی‌هاشم یکی از سه هیات سینه‌زنی سنتی گراش است.
به گفته خسرو حسن‌زاده، مسئول هیأت زنجیرزنی عاشقان سیدالشهدا (ع) واقع در شهرک شهید بهشتی، انتهای بلوار ملاصدرا، این هیأت مراسم خود را از شب اول محرم از ساعت هشت و نیم با زیارت عاشورا و بعد از آن رأس ساعت نه با مراسم زنجیرزنی شروع می‌کند. مسیرهای حرکت این هیأت در این ده شب به شرح زیر است: شب اول: شروع و پایان در تکیه هیأت؛ شب دوم: دسته زنجیرزنی به سمت بلوار شهید بندی و مسجد حضرت خدیجه کبری (س)؛ شب سوم: به سمت بلوار ملاصدرا و خاتمه آن در تکیه هیأت؛ شب چهارم: به سمت بلوار کوثر و خاتمه آن در هیأت امام حسین (ع)؛ شب پنجم: به طرف مرکز شهر و خاتمه آن در حسینیه اعظم؛ شب ششم: به طرف حسینیه حاج علیرضاخانی؛ شب هفتم: به سمت قدمگاه حضرت ابوالفضل (ع)؛ شب هشتم: به طرف مدرسه علمیه چهارده معصوم؛ شب نهم: به سمت مرکز شهر و خاتمه آن در حسینیه حضرت ولی عصر (عج)؛ روز تاسوعا: به سمت بلوار شهید بندی، بلوار ملاصدرا، بلوار دانشگاه و برگشت آن به سمت تکیه هیأت؛ شب دهم: به سمت مرکز شهر؛ روز عاشورا: نماز جماعت در تکیه هیأت و پذیرایی و نهار؛ و شب یازدهم: اجرای نمایش میدانی «واقعه کربلا» و مراسم شام غریبان در تکیه هیأت عاشقان سیدالشهدا (ع).
محمد رستم‌پور، کارگردان نمایش میدانی «واقعه کربلا»، نیز توضیح می‌دهد: «این گروه نمایشیِ هیأت هر ساله یکی از وقایع کربلا را به صحنه می برد. امسال در نظر داریم نمایش را از روز دوم محرم، یعنی ورود کاروان به کربلا و شهادت حضرت ابوالفضل عباس (ع) در شط فرات، جنگ روز عاشورا و شهادت حضرت سیدالشهد (ع)، اسارت اهل بیت و حرکت به طرف شام، و شهادت حضرت رقیه (س) در خرابه شام به تصویر بکشیم.» این نمایش شب یازدهم محرم در تکیه هیأت سیدالشهدا (ع)، انتهای بلوار ملاصدرا، پشت مدرسه شاهد رأس ساعت ۲۰:۳۰ اجرا می‌گردد.
هیأت امیرالمؤمنین (ع) زیر نظر غلامعباس سپهر اداره می‌شود. او می‌گوید: «مراسم زنجیرزنی هیات امیرالمومنین (ع) در شب دوم و سوم محرم در شهرک دستغیب برقرار است و از شب چهارم از ساعت ۸:۳۰ قرار است مراسم زنجیرزنی به سمت مرکز شهر باشد و هر شب در یک مکان خاتمه یابد. هر روز بعد از ظهر جنب اداره برق، ایستگاه صلواتی بر پاست که از عزاداران پذیرایی می‌شود. از شب ششم، آقازاده از جهرم نیز به مداحان این مجلس ملحق خواهد شد. روز هفتم ماه محرم، هم‌زمان با شهادت حضرت ابوالفضل (ع) نیز ویژه‌برنامه‌ای داریم همراه با پخت حلیم و توزیع آن بین مردم. در روز عاشورا مراسم عزاداری همراه با پذیرایی ناهار از عزاداران و در شب آن، مراسم شام غریبان سنتی که حدود یک سال است که از روبه‌روی مسجد امیرالمؤمنین (ع) به طرف شهر برگزار می‌شود. در روز سیزده محرم، روز سوم شهادت امام حسین (ع) نیز مراسم عزاداری ویژه همان روز در مسجد برگزار می‌شود. اربعین و بیست و هشتم صفر نیز مراسم عزاداری همراه با پذیرایی از مردم برقرار است. در این دو ماه، هر صبح بعد از نماز جماعت برنامه زیارت عاشورا، پذیرایی صبحانه و سپس ورزش پیاده‌روی با شرکت تعدادی از نمازگزاران برگزار خواهد شد. همچنین مراسم روضه‌خوانی این هیات در دو ماه محرم صفر بعد از نماز مغرب و عشاء برگزار می‌شود و هر شب قبل از شروع مراسم زنجیرزنی زیارت عاشورا نیز خوانده می‌شود.»
مرتضی زارعی، مسئول هیأت شاهزاده قاسم (ع)، می‌گوید: «هر شب قبل از برنامه زنجیرزنی ساعت ۷:۴۵ زیارت عاشورا خوانده می‌شود. برنامه زنجیرزنی نیز فردا شب به سمت مسجد امام رضا (ع) و پس فردا شب به سمت حسینیه ابوالفضل است. از شب پنجم نیز هر شب در جلوی هیأت در خیابان درمانگاه به صورت نمادین تعزیه میدانی عبدالله ابن الحسن (ع)، قاسم ابن الحسن (ع)، علی اصغر (ع)، علی اکبر (ع)، عباس (ع)، حسین (ع) و شب شام غریبان تعزیه ورود کاروان اسرا به شهر شام در بلوار معلم، کوچه دوم، اجرا می‌شود.»
سید عبدالحسین زیارتی، مسئول هیات زنجیرزنی چهارده معصوم (ع)، می‌گوید: «مراسم زنجیرزنی این هیات به صورت سیار است و از ساعت ۹ شب شروع می‌شود. مراسم سینه‌زنی به صورت ثابت است و هر شب از ساعت ۲۱ شروع و تا ۲۲:۳۰ ادامه دارد و از ساعت ۲۲:۳۰ به بعد دیگر هیات‌ها وارد حسینیه می‌شوند و پذیرایی انجام می‌شود. عصرها از ساعت ۱۵:۳۰ الی ۱۷:۳۰ مراسم روضه خوانی تا آخر ماه صفر ادامه دارد. روضه‌خوان این ایام آقای مداح‌علی، مداح حاج حسین درویشی و خاتمه منبر با سید عباس معصومی می‌باشد.»
فرهاد حسن‌زاده، مسئول هیات کتل و ذوالجناح، برنامه این هیات را فقط مخصوص روز عاشورا دانست و گفت: «برنامه این هیات فقط برای روز عاشورا و متناسب با دیگر هیات‌ها است.»
ابوالفضل دیباچی، مسئول هیات جوانان قمر بنی هاشم، گفت: «ایستگاه صلواتی این هیات جنب اداره اوقاف برپا است و جوانان این هیات قرار است هر روز ساعت ۱۶:۳۰ مراسم سینه‌زنی و سخنرانی داشته باشند.»
محمد جواد حاجی‌پور، مسئول هیات انصار الحسین (ع)، می‌گوید: «سینه‌زنی این هیات از شب دوم محرم شروع و تا شب هفتم ادامه دارد. روز نهم محرم نیز مراسم سینه‌زنی داریم و با طعام نذری از عزاداران پذیرایی می‌شود.»
معصومی، مسئول هیات محبین حضرت زینب (س)، می‌گوید: «دسته زنجیرزنی در دهه اول محرم ساعت ۲۰:۱۵ در مسجد امام رضا (ع) و در سطح شهرک برگزار می‌شود.»
محمدحسن عباس‌پور، مسئول هیات هفتگی محبین اهل بیت وابسته به مجمع القرآن، می‌گوید: «از اول محرم تا شب شام غریبان قرار است ابتدا زیارت عاشورا قرائت شود و حاج آقا ناصحی نیز با موضوع جوانان انقلابی و غیر انقلابی برای جوانان سخنرانی داشته باشد. ایستگاه صلواتی در کل دهه محرم در جلو شهرداری برپا است.»
علی‌اکبر مقتدری، مسئول هیات بین الحرمین، در رابطه با برنامه‌های این هیات می‌گوید: «مراسم این هیات از شام غریبان الی شب پانزدهم محرم است. برپایی موکب امام رضا (ع) از شب اول محرم در ابتدای بلوار صیاد شیرازی، نمایشگاه مدافعان حرم در حیات مسجد، قرائت قرآن ساعت ۲۱:۰۰ شب، زمزمه زیارت عاشورا، سخنرانی مجازی در رابطه با واقعه عاشورا و مراسم سینه‌زنی گراشی در داخل سالن مسجد از دیگر مراسمات این هیات است.»
سید احمد جعفری، مسئول هیات مهاجرین افغانی، می‌گوید: «در دهه محرم هر شب از ساعت ۲۱:۰۰ سخنرانی توسط حجت الاسلام علوی از لار و مراسم سینه‌زنی از ساعت ۲۲ الی ۲۳ برگزار می‌شود. مهاجرین افغانی لار، اوز و ارد نیز در این شب‌ها مهمان این هیات در گراش هستند.»
محمد حاجی‌زادگان، از اعضای هیات‌امنا هیات حضرت علی اکبر (ع)، در رابطه با برنامه‌های این هیات می‌گوید: «از اول تا دوازدهم محرم، هر شب ساعت هشت شب، ابتدا زیارت عاشورا، سخنرانی، مداحی و زنجیرزنی برگزار می‌شود. در سه شب پایانی دسته زنجیرزنی به سمت مرکز شهر حرکت می‌کند. روز تاسوعا هم مراسم سخنرانی، زنجیرزنی و پذیرایی از دیگر مراسمات در نظر گرفته شده این هیات است.»
حجت عابدی، مسئول هیات تازه‌تاسیس عماریون با اعلام این که این سال اول فعالیت هیات است و قرار است در ایام مذهبی برنامه داشته باشند، می‌گوید: «برپایی ایستگاه صلواتی در دهه اول محرم کنار ورزشگاه شهدا، توزیع اقلام فرهنگی و مذهبی در بین جوانان در روزهای تاسوعا و عاشورا، و مقتل‌خوانی عصر عاشورا از مهم‌ترین برنامه‌های هیات در دهه اول محرم است.»
با سلام؛
عرض خسته نباشید از خبر جامع و بجا، همچنین از خبرنگار محترم که زحمت تهیه آن را کشیدند، مأجور باشید ان شاءالله.
سلام
سوالی دارم از جناب آقای حاج کریم جعفری مسئول هیات تکیه شهدا…
آیا هر ساله روز تاسوعا در جوار قبور شهدا به عزاداری سیدالشهدا(ع)میپرداختید یا از پارسال که مراسم برافراشتن پرچم حضرت اباالفضل(ع)در حسینیه ای که به نام حضرت بود تصمیم به این کار گرفتید و به اتفاق چند تن دیگر از عزیزان نماز جمعه را به گلزار شهدا بردید ؟
با سلام. امیدوارم ان شاءالله که لااقل بحث مراسم روز تاسوعا باعث دودستگی بیشترنشود. ان شاءالله که هدف نوکری حضرت ارباب باشد.
تابیاددارم وداریم مراسمی درروز تاسوعا درگراش برگزار نمیشد. اما به همت هیئت عاشقان سیدالشهداء علیه السلام مراسمی درهمان مکان هیئت وهمچنین هیئت امام حسین علیه السلام واقع دربلوارکوثر برگزار میشد.
که اتفاقا برخی ازافراد خرده میگرفتن که چرا شما مراسم عاشورا را یک روز زودتر برگزار میکنید وبدعت میگذارید. که باید کلی هم توضیح داده میشد که این مراسم روز تاسوعاست.
بهرحال امیدوارم که مراسم عزای حضرت ارباب دست آویز مقاصد سیاسی نشود. ان شاءالله
اجرکم من الله.
یاحسین