هفت‌برکه – گریشنا: «جانِ کلام؛ آخر را اول بگویم: زبان ما اچمی است نه لارستانی». این جمله‌ای است که مهرداد درواع، اهل شهرستان بندرلنگه، روزنامه‌نگار و دبیر سرویس پایگاه خبری تحلیلی «این‌صدا» (اینجا) و دانشجوی حقوق دانشگاه شیراز، یادداشتش را با آن شروع میکند، و بدین ترتیب موضع خودش را در مناقشه درباره‌ی نام زبان منطقه اعلام میکند. درواع در این یادداشت، کلیدواژه‌ی «استعمارِ فرهنگی» را برجسته میکند و می‌نویسد: «در استعمارِ فرهنگی، استعمارگر به صورت مداوم سعی در تخریب و از میان بردن فرهنگ جامعه‌ای که بدان حمله کرده است را دارد تا از این طریق، ایدئولوژی خود را جایگزین و تثبیت نماید.»
گریشنا برای ایجاد فضای گفتگو، مطالبی را که تاکنون در این مورد نوشته شده جمع‌آوری و بازنشر کرده است، که می‌توانید مجموعه آنها را در این صفحه (+) بخوانید.
مهرداد درواع: ماجرا از آنجایی کلید می‌خور‌َد که صداوسیمای ملی در یک مسابقه تلویزیونی که از شبکه اول سیما پخش می‌شود، زبان مردم خنج را با عنوان «اچمی» نمایش می‌دهد و آن را با این عنوان معرفی می‌نماید. پیرو همین موضوع، اتفاقات و واکنشهای احتمالی از جانب عده‌ای کاملا قابل پیش‌بینی بود، تا جایی که این رخداد، عرصه را برای عرض اندام برخی مسئولان منطقه‌ای فراهم آورد. ابتدا جمشید جعفرپور به عنوان نماینده فعلی مردم در مجلس شورای اسلامی و سپس شورای اسلامی شهر «لار» در نامه‌ای جداگانه به رئیس سازمان صدا و سیما نسبت به این رویداد اعتراض نمودند.
در این یادداشت، نویسنده سعی بر آن دارد که با نگاهی اجمالی نسبت به این اتفاقات واکنش نشان دهد و تحلیلی از تلاش‌های عبث و بی‌حاصلِ اقلیتی معدود جهت نشاندنِ عنوان گویش «لارستانی» به جای واژه جامع و فراگیرِ «اچمی» ارائه نماید.
جان کلام؛ آخر را اول بگویم: زبان ما «اچمی» است، نه «لارستانی».
احترام به زبان مادری، احترام به هویت و به نوعی پاسداشت تنوع فرهنگی آن جامعه است و تغییر در بنیان‌های فکری و فرهنگی جامعه با تکیه بر تعصب، پافشاری و کورباوری ممکن نیست. نیک می‌دانیم که زبانِ اچمی‌ست که به عنوان گویش مقبول اکثریت جامعه اچمی‌زبانان (یا «خودمونی‌ها» نیز که به آن اطلاق می‌شود) چه در داخل و چه در خارج از کشور شناخته شده و همین «اچمی زبان بودن» از عوامل و عناصر اتحاد و یگانگی مردم بوده و هست. وجود این گویش با همین نام بوده که اقشار مختلف مردم، هم در ایران و هم در کشورهای حاشیه خلیج فارس، را به یکدیگر پیوند داده و هیچ عاملی توانِ تحریف و از میان برداشتن آن را نداشته است.
به زعم نگارنده، واکنش جمشید جعفرپور به عنوان نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی و همچنین نامه‌ی شورای شهر لار به رئیس سازمان صداوسیما در این رابطه از دو بُعد و حالت خارج نیست: اول آنکه این اقدام قطعا برای سیاسی کردن مسئله بوده؛ و دوم اینکه در واقع این اقدام به نوعی سوء استفاده از جایگاه قدرت در بسط و گسترش نگاه استعماری بوده است.
آلبر ممی در کتاب «چهره استعمارگر و چهره استعمارزده» می‌نویسد: «استعمارزده کم‌کم آنچه را که استعمارگر در حق او می‌گوید می‌پذیرد و از اینجا فاجعه آغاز می‌شود.» شاید چنین تفکری بر جناب نماینده و اعضای شورای شهر لار حاکم است که همچنان سودای تغییر نام زبان مادریِ مردمِ یک منطقه را در سر می‌پرورانند و در مسیر استعماریِ خود، از شاخص نوین «استیلای فرهنگی» بهره می‌جویند.
واضح و مبرهن است که تقلیل دادن یک زبان با این اهمیت به یک شهر، نه تنها عاقلانه نیست، بلکه میان عوام نیز غیرقابل پذیرش محسوب می‌شود. جمشید جعفرپور در حالی نسبت به نمایش زبان اچمی به عنوان زبان رایج مردم خُنج معترض شده است که بلافاصله مردم خنج نسبت به اظهارات این نماینده واکنشهای تندی نشان داده‌اند.
حال سوال این است: چگونه ممکن است ایشان در جایگاه نماینده مجلس، زبان بخشی از مردم هرمزگان را «لاری» بدانند، در حالی که نویسنده، به رغم اینکه اصالتا شهروند منطقه پدل و لمزانی است که از نظر موقعیت جغرافیایی به شهرستان بندرلنگه و از نظر فرهنگ به شهرستان بستک تعلق و نزدیکی دارد، و هشت سال نیز ساکن و تحصیل‌کرده‌ی بندر خمیر بوده، هیچ آثاری از زبان «لارستانی» در فرهنگ و مراودات میان مردم مشاهده ننموده و تنها نامی که برای تعریف این زبان استعمال می‌شده و می‌شود همان «اچمی» است؟
در طول تاریخ، همیشه استعمارگران به استعمار اقتصادی و سیاسی اکتفا نکرده‌اند و هرازگاهی به استعمار و امپریالیسم در زمینه فرهنگ دیگر جوامع نیز روی آورده و بدان تمایل نشان داده‌اند. در استعمارِ فرهنگی، استعمارگر به صورت مداوم سعی در تخریب و از میان بردن فرهنگ جامعه‌ای که بدان حمله کرده است را داشته تا از این طریق، ایدئولوژی خود را جایگزین و تثبیت نماید. ثبات یک فرهنگ و نام یک زبان زمانی‌ست که دیدگاه مردم آن جامعه در هر زمان نسبت به آن مثبت باشد.
پرسش بسیار واضح است: چرا با وجود اینکه یک نام مورد اقبال و پذیرش افکار عمومی نیست، سعی در استعمار یک هویت، تحمیل آن به یک جامعه و تقلیل آن به یک شهر داریم؟ واقعیت این است که این نگاه استعماری، هیچ سود و عایدی نداشته و هویت و اصالت یک زبان را تحت هیچ شرایطی نمی‌توان مصادره نمود.
مطالب مرتبط:
http://www.gerishna.com/archives/98769
http://www.gerishna.com/archives/102541
http://www.gerishna.com/archives/102560
مطلب درخور و قابل توجه ای بود. پاینده باشید جناب درواع جوان و خوش ذوق
بسیارزییا و جامع بود ، احسنت به آقای درواع
مطلب و دیدگاه واقعا جالبی بود
آفرین به قلم این جوان فرهیخته هرمزگانی!منطقه برای همه است نه فقط دوستان لاری ما. لطفا به هویت کل منطقه اچمی زبان احترام بگذارید.
ماشاءالله به این جوان فرهیخته آقای درواع که با این سن کم خیلی خوب تحلیل کرده است.
جالب اینجاست که حتی خود شهر لار این زبان رو برای فرزندانشان قبول ندارند و اینقدر که فارسی صحبت کردن با اعضای جدید خانواده در این شهر باب شده، در شهرهای اطراف کمتر مشاهده میشه
درود به اقای درواع
مطالبت به دل نشست
ما جوانان اچمی باید حقی که از بزرگانمان ضایع شده از این لاریها بگیریم.
گراش بیشترین ضربه از این لاریها خورده
چیزی که مرا به تعجب وا داشته چرا لاریها از شهرستان شدن اوز قهرمان خشمگین نشدن و به خیابانها نریختند و شیشه مغازها شو خرد نکردند.
تبریک میگم به مردم فرهیخته شهرستان اوز که بالاخره به حقشون رسیدند.
چرا هنوز لاریها اسرار دارن به گفتن لارستان بررررررگ چیزی ازش نمونده دیگه.به امید شرستان شدن جویم و بنارویه
نام زبان در منطقه ما لارستانی است وخواهد بود بسیاری از مردم با فرهنگ منطقه از لفظ اچمی نا خشنود وانرا نوعی توهین به زبان لارستانی می دانند وانصافا هم اچمی لفظ نا مناسب است
درود بر شرفت مهرداد جان
دقیقا درست فرمودن در هیچ کجای هرمزگان هیچ کس لاریو اصن ب گوشم نشنیده اصن ادم تعجب می کنه
افرین اقای درواع اهل پدل
چقدضایع‌بازیه‌که‌یک‌لاری‌خودشو‌به‌نام”اوزیدوستدارمنطقه”
جا میزنه!!!!😀
مرحبا و احسنت، لذت بردم، درود بر شما جوان
بنده اوزی هستم و به اوزی بودنم افتخار می کنم لیکن نظراتی که من بیان کردم بر اساس سند و مدرک بر پایه گفته های مشاهیر معروفی از جمله احمد خان اقتداری و لطفعلی خنجی هست و دیدگاه شما بر اساس جوی که بر شما حاکم شده میباشد .
با سلام .زبان فقط اچمی و منطقه بزرگ جنوب فارس و بخشی از هرمزگان نیز اچمستان بزرگ . ل ا ر کیلو چند .والسلام
درجواب اوزیدوستدارمنطقه
خوشحال‌شدم‌که‌اوزی‌هستی‌چون‌اوزیها‌را‌شخصیتهای‌فرهنگی
وفرهنگ‌دوست‌میشناسم،و‌دوستان‌اوزی‌خوبی‌دارم‌واوزیها‌را
دوس‌دارم‌ولی‌سبک‌کامنت‌قبلیتون‌به‌لاری‌میخورد.
اوزی‌جون! آخه‌مگه‌مشاهیر‌معروفی‌مثل‌احمدخان‌و‌لطفعلی
اشتباه‌نمی‌کنن؟مگه‌اینا‌معصومن؟
ازشما‌بعیده‌این‌استدلالها!
موفق‌باشی☺
افرادی که لفظ مجهول و ساختگی زبان ل ا ر ی استفاده می کنند اقلیت هستند .اقلیتی که افکار بچه گانه را دارند و این سماجت بعضی گواه این هست که نماینده فعلی تمام تلاشش برای امکانات در لار کرده و با یه برنامه تلویزونی که در رسانه ملی پخش می شود از کوره در می رود .اصلا این خنجی ها میگن ما اچم هستیم چرا در کار شهرستان خنج دخالت می کنید .شورا لار چرا نامه می نویسد .به هرحال این برنامه نشان داد که ایران و رسانه‌های ایران بر اچم بودن اصرار دارند حالا سایت یونسکو که ایران را تروریست معرفی می کند مهم نیست چه بنامد .سایتی که خلیج همیشه فارس را عربی می نامد .
مشکل اینجاست ماهایی که میگیم زبان مان اچمی هست هیچ دلیل مدرک و سندی ارائه نمی کنیم و فقط اصرار به گفتن این داریم که زبان ما اچمی هست در حالی که لاریها با دلیل و منطق میگن زبان منطقه لارستانی هست ، اصلا این اقایان اشتباه می کنن که البته خیلی بعیده ولی شما یک کتاب یا سندی رو کنید که نشون بده زبان ما اچمی هست حرف شما رو قبول می کنم البته سند و مدرکی که معتبر و نویسنده ان مانند اقایان اقتداری و خنجی معتبر باشن
ممنون
با سلام خدمت عزیزان
در بدترین حالت که دلها صاف نمی شود (نمی دانم چرا – حتی اگر اشتباه تخلف کینه یا هر چیزی که بوده چرا رفع نمی شود از طرف شما) …
ما شما را اچمی می نامیم
لطفا ما را هم لارستانی بنامید و در تبلیغاتتون نام لار را از اچمی حذف کنید .
ضمنا هرمزگانی ها اکثر زبان خود را بندری – لنگه ای و بستکی می نامند بنده اقوام در اون مناطق دارم
همچنین بوشهری هایی که من می شناسم هم بنام شهر خودشون اسم می بردند.
حالا دوستان هر طور تمایل دارند نام می بریم و به رسم دوستی ما را لارستانی بنامید
با احترام به شهرستان بزرگ و تاریخی و پرسابقه و غنی از لحاظ فرهنگ و مدنیت و مرکزیت حاکمیت لارستان بزرگ در گذشته های طلایی این منطقه و همچنین حال حاضر که بحث و تشکیکی در این موارد نیست و جایی هم برای تقلیل و حذف و نقد آن بر این موارد شایسته و بایسته هم نیست ! بحث سر هویت یک شهرستان و اجتماع و مردم و تاریخ آن نیست بلکه سر موجودیت و هویت چیزی به نام زبان !!! و یا گویش یک منطقه نسبتا وسیع جغرافیایی است ! وتعیین اسمی برای آن ! ما چیزی به نام زبان ایرانی ! نداریم بلکه زبان رسمی کشور ایران ، فارسی است که اصلا ربطی به مثلا استان فارس بالخصوص نداشته و ندارد ! و حتی ربطی به کشور تنها ایران هم نداشته و نخواهد داشت ! مثلا در گویش کشورهای غیر ایران می گوییم فارسی افغانی یا فارسی تاجیکی یا … ! اچمی هم نام و مسمایی کلی برای یک زبان و گویش جغرافیایی می تواند باشد که به زیر مجموعه های اچمی بیشتری لفظ و اطلاق شود چون اچمی لاری یا اچمی گراشی یا اچمی خنجی و اوزی و بستکی و کوخردی و بندر لنگه ای و …. ! همچنان که کردی و لری و ترکی و بلوچی هم زیر لهجه ها و گویش های فراوان و متعددی دارند که اسم کلی آن به شهر و شهرستان خاصی منوط نشده اند !!! و اسم خود را از قومیت کلی خود گرفته اند ! پس ما قومیت لاری یا لارستانی در این گویش و زبان از قبل هم نداشته ایم بصورت یک قوم متداول کردی و لری و بلوچی و گیلکی و مازنی و ترکی !!!! که اسم این گویش را هم لاری یا لارستانی بنامیم ! شاید استان ! کردستان و لرستان و بلوچستان و … داشته باشیم ولی این استانها اسم خود را از یک شهر بخصوص نگرفته اند بلکه تجمع یک قومیت و یک گویش مختص به آن سبب این نامگذاری ها شده اند و اعتراض یک نماینده مجلس بسیار جانبدارانه و سیاسی کارانه در این مورد بوضوح نمایان است !
شما ها هر اسمی که پوست داشتین روی زبانتون بزارید ولی لطفا به ما بگین لارستانی
… اخه اچم اسمی هست که شما انتخاب کردین !!!
درجواب اقا یا خانم که میگه سند ومدرک بیارید که زبان منطقه اچمی است بگم که همین که مردم منطقه با افتخار با این زبان صحبت میکنند معتبر ترین سند بر این ادعا است.
و اقای لاری که میفرمایید به بگویید لارستانی حرف میزنند،شما که همه با خودتون فارسی حرف میزنی من خودم چند وقت پیش لار با یک مغازه دار که لاری بود اچمی صحبت میکردم ولی او با فارسی جوابم میداد .بهش گفتم تو که زبان من میفهمی چرا فارسی جواب میدی گفت بلد نیستم اچمی صحبت کنم.
درود بر اقا داوود
سوال
زبان هر منطقه ای شاخه ای از فرهنگ است
شما که اصرار بر این دارید زبانتان اچمی است،
فرهنگتان چه نام دارد؟
متاسفانه تمام این مخالفتها از روی احساس هست وقتی میگم زبان لارستانی منظور لار نیست و بحث از یک خطه بزرگ به نام لارستان هست که گستره بسیار وسیعی داره واقعا زبان اچمی مجهول هست همه به زبان لارستانی و با گویشهای مختلف لاری و گراشی و اوزی و خنجی و... صحبت میکنیم نیاز به اینهمه مخالفت نیست
زبان منطقه جنوب فارس وقسمتی از هرمزگان فقط زبان اچمی هیچ کس نمی‌تواند این گویش شیرین را به نام شهر خاصی معرفی کند اگر هم این کار بکند تحت پیگرد قانونی قرار می‌گیرد بگو نماینده مجلس باشه ما جوانان اچمی پیگیری میکنیم والسلام
شما که زبانتان لاری است فرهنگتان چیست؟
از قدیم گفتن
تا ویران نشود کوخی برپا نشود کاخی.
یکی از لایهای مورخ یا تاریخ پژوه جواب بده
زمانی که لار قدیم ایراهستان یا لاد بوده مردم منطقه با چه زبانی صحبت میکردند؟
چرا زبان منطقه ایراهی یا لادی نگذاشتن؟
چرا لارستانی؟
آیا تابحال‌دیدین؟؟بعضیا‌توی‌هربرنامه‌و‌همایش‌و‌یاجشنواره
ویاسوگواره‌و‌یا‌هرجایی‌که‌عکس‌یادگاری‌از‌برنامه‌می‌گیرن
طرف‌میره‌جلو می‌ایسته‌که‌توی‌عکس‌خیلی‌پیدا‌باشه‌و‌بگن
یه‌کاره‌ای‌یه‌توی‌اون‌برنامه‌ومی‌خواد‌خیلی‌دیده‌بشه‌با‌اینکه
کاملا‌هیچکاره‌است‌و‌هیچ‌نقشی‌توی‌برنامه‌نداشته‌و‌هیچ‌زحمتی
نکشیده!!
اتفاقا‌توی‌ذهن‌مردم‌میاد‌که‌طرف‌چقدر‌حالش‌رقّت‌انگیزه‌و‌کمبود
توجه‌داره‌که‌اینقدر‌‌میترسه‌از‌دیده‌نشدن.
حالا اینا هم‌‌همین‌حال‌و‌روز رو دارن.فقط‌دوست‌دارن‌توی
هرچیزی‌که‌بوی‌ماندگاری‌میاد‌میخوان برجسته‌دیده‌بشن،میخوان
خیلی‌توی‌دید‌باشن،میخوان‌اسمشون‌واسه‌همیشه‌بمونه،
یه‌جورایی‌ترس‌از‌گمشدن‌از‌اذهان‌دارن،ترس‌از‌محوشدن‌از‌ذهن‌مردم
و‌تاریخ،ترس‌از‌دیده‌نشدن،میخوان‌خیلی‌بیشتر‌از‌دیگران‌دیده‌بشن
وبا‌انگشت‌نشون‌داده‌بشن‌وزیاد‌توی‌دید‌مردم‌و‌تاریخ‌باشن‌هرچند‌که
هیچ‌نقشی‌ایفا‌نکرده‌باشن‌و‌یا‌حتی‌نقش‌مثبتی‌ایفا‌نکرده‌باشن.
فقط‌میخوان‌اسمشون‌روی‌همه‌چی‌توی‌تاریخ‌ثبت‌بشه‌همین💀
حلوای‌مسقطی‌لاری کباب‌ماستی‌لاری و کرونا هم اگه‌نقش
مثبتی‌داشت چیز خوبی‌بود لاریها‌میگفتن کرونای‌لاری.
درجواب امین شما یه کم احساساتی نباش یه مثال ساده میزنم تا همه بفهمند مثلا زبان عربی اهواز عربی امارات عربی قطر عربی بحرین عرب های کشور های دیگه مثلا امارات ادعا بکنه بگه نه شما نباید بگید این زبان عربیه بایدبگید اماراتی نه عزیز من شما لاری صحبت کن من به لهجه خودم صحبت میکنم خنجی هم به لهجه خودش وهر شهری که منطقه خودمون است به لهجه خودش می شود چی؟ اچمی خود خواهی یک شهر بسه دیگه تمامش کنید
با سلام.با توجه به اختلاف نظر در خصوص زبان لارستانی یا اچمی تکلیف چند لهجه مثل چندین روستای بستک و اسیر گله دار و فداغ و دیده بان و اهل و… چه میشه که به فعل رفتن بجای کلمه اچم میگن اشم. و بجای حرف چ از حرف ش استفاده میکنن.
یک ل ا ر ی خودش را اوزی جا زده و تعریف زبان ل ا ر ی میکند. اگر تو اوزی هستی، نام خودت را بگو تا ببینیم کی هستی. من همه ای اوزیان را می شناسم. ای ل ا ر ی خودت را اوزی جا نزن.
دوره زورگویی ل ا ر تمام شده، ما نمی خواهیم نام لاری یا لارستانی برای ما انتخاب شود، ما لاری یا لارستانی نیستیم.
به امید شهرستان شدن هرچه زودتر بنارویه و جویم.