یک نشست فرهنگی: وندالیسم چیست؟ چه کار باید کرد؟

گریشنا: میزگرد بررسی وندالیسم آثار تاریخی با حضور جمعی از مسئولین و علاقه‌مندان به حوزه میراث فرهنگی و گردشگری، جمعه شب نهم مردادماه به میزبانی انجمن معرفی و حفظ آثار و بناهای تاریخی شهرستان گراش در سالن کنفرانس مدرسه ولی عصر (عج) برگزار شد. سایت گراش اینفو گزارشی از این جلسه منتشر کرده که می‌تواند در تبیین موضوع موثر باشد.

مستند «زیر گنبد مینا» اولین بخش میزگرد بررسی وندالیسم آثار تاریخی بود. این مستند به مدت ۱۷ دقیقه با موضوع یادگارنویسی بر روی آثار تاریخی مهم کشور برای آشنایی هر چه بیشتر حاضرین با موضوع وندالیسم آثار تاریخی پخش شد. پس از پخش مستند، عکس هایی از وندالیسم بناهای تاریخی شهرستان گراش روی پرده‌ی سالن کنفرانس به نمایش در آمد که مورد توجه حاضرین قرار گرفت. تزیین یکی از دیوارهای مکان میزگرد به انواع یادگارنویسی‌های رایج بر روی بناهای تاریخی شهر نیز از نکات قابل توجه مکان برگزاری میزگرد بود.

مهندس حامد عبداللهی، دبیر کل انجمن معرفی و حفظ آثار و بناهای تاریخی شهرستان گراش، ضمن تشکر و قدردانی از حضور میهمانان و علاقه‌مندان حوزه میراث فرهنگی، به بررسی اهمیت موضوع وندالیسم و ارائه راهکارهای مناسب جهت مقابله با این پدیده نابهنجار اجتماعی با کمک افزایش آگاهی‌های مردم و همت مسئولین امر در سطح شهرستان گراش پرداخت.

صلاحی: آموزش حفط میراث فرهنگی برای همه

در ادامه عبدالعلی صلاحی، تاریخ‌نگار و کارشناس ارشد جامعه‌شناسی، ضمن تاکید بر موضوع تاثیر وندالیسم بر آثار تاریخی شهرستان افزود: وندالیسم در واقع بیشتر روی اموال عمومی اثر دارد و شاید کمتر از ده درصد از تخریب آثار تاریخی را تشکیل می‌دهد و این مساله می‌تواند ورودی به مباحث دیگر تخریب آثار تاریخی باشد. ایشان با ابراز امیدواری از فعالان میراث فرهنگی شهرستان تقاضا کردند که دیگر مباحث تخریب آثار تاریخی نیز مورد توجه قرار گیرد و اهمیت جایگاه آموزش در جهت مبارزه با پدیده وندالیسم را مهم دانست. صلاحی در ادامه پیشنهاد داد: در این گونه جلسات افرادی که کمتر به میراث فرهنگی آشنایی دارند هم حضور داشته باشند تا نتیجه بهتری حاصل شود و با هماهنگی اداره آموزش و پرورش، جلساتی با هدف معرفی وندالیسم در مدارس برگزار شود.

معمار: تاکید بر پیگیرد قانونی

مهندس مازیار معمار از طریق ارتباط تصویری آنلاین از پنسیلوانیا آمریکا دیگر مهمان این برنامه بود. وی ضمن تاکید بر این موضوع که وندالیسم در حقیقت یک پدیده معاصر محسوب نمی‌شود و در گذشته نیز این امر به گونه‌های مختلف از جمله تاریخ‌نگاری‌ها و دعانویسی با ارزشِ تاریخی نیز وجود داشته است، افزود: تعریف وندالیسم و آگاه‌سازی جامعه از مهم‌ترین راه‌های مقابله با وندالیسم است. یکی از راه‌ها نیز هشدار دادن تبعات حقوقی برای دیوارنویسان غیرحرفه‌ای و حرفه‌ای است. راهکار دیگر پذیرفتن بخشی از این مساله است که تشویق و جهت دادن افراد به محل‌های خاص برای انجام کارهای گرافیتی نظیر نقاشی، دیوارنویسی و … به صورت گزینه‌ای موثر واقع می‌شود. معمار افزود: بستر اجتماعی و مسائل فرهنگی مهمترین عامل وجود وندالیسم است و اطلاع‌رسانی در مورد پیگرد حقوقی نیز موثر است. از دیگر راهکارهای تاثیرگذار، تصحیح موارد موجود است که افراد دیگر ترغیب به تخریب نشوند و به مردم در مورد خسارت‌های جبران‌ناپذیر وندالیسم اطلاع‌رسانی شود.

مهرابی: ۲۰۰ میلیون تومان خسارت به تابلوهای راهنما

مهندس سلمان مهرابی، رئیس اداره راه و شهرسازی شهرستان گراش، نیز با اشاره به خسارت‌های بسیار سنگین مالی ناشی از وندالیسم و یادآوری نمونه‌های بارز وندالیسم در حوزه راه، تاکید کرد: به عنوان نمونه برای تخستین بار در محور گراش-لار با تمام تبلیغات و دیوارنویسی‌ها از طریق تماس تلفنی تذکرات لازم داده شد و ما شاهد عدم تکرار این نوع دیوارنویسی‌ها در محور مذکور بودیم. حدود ۱۳ پرونده در مورد درج تبلیعات در طول مسیر گراش به لار باز کرده‌ایم و متاسفانه گاهی اوقات تخریب تابلوها بین دویست هزار تومان تا پنج میلیون تومان هزینه در بردارد و طبق آمارها در سال حدود دویست میلیون تومان هزینه متحمل می‌شویم. او در ادامه فرهنگ‌سازی و برخورد قانونی با خاطیان امر را از مهم‌ترین راهکارهای مبارزه با وندالیسم برشمرد.

فتاحی: دولت ژاپن با وندالیسم برخورد شدید می‌کند

دکتر کاوه فتاحی، عضو هیات علمی دانشگاه شیراز، نیز از طریق تماس تلفنی دیگر میهمان میزگرد وندالیسم بودند.

دکتر فتاحی در تماس تلفنی خاطره‌ای جالب از برخورد با وندالیسم در ژاپن بیان کرد: برخورد بسیار شدید دولت ژاپن با یکی از شهروندان ژاپنی به دلیل دیوارنویسی بر روی یکی از دیوارهای کلیسایی واقع در شهری از ایتالیا، ماجرایی بود که تاکید بر لزوم برخورد قانونی با عاملین وندالیسم را در دیگر کشورها امری مهم و حساس نشان می‌دهد. در ادامه نیز فتاحی به یک نشانه از وندالیسم اشاره کرد: این که ادارات دولتی چه بلایی سر درهای ورودی خانه‌ها می‌آورند و متاسفانه نباید تعجب کنیم که درها پر از برچسب‌های تبلیغاتی شده است. او پیشنهاد داد مسئولین برای افرادی که درگیر این چنین مسائلی هستند دوره های آموزشی کوتاه و هدف‌مند برگزار کنند تا شاهد این نوع وندالیسم در آینده نباشیم. نقش سازنده سازمان‌های مردم‌نهاد در جهت فرهنگ‌سازی و مقابله با وندالیسم از دیگر محورهای گفتگوی فتاحی و حاضرین جلسه بود.

اسدی: چهار نکته در مورد وندالیسم

مهندس جواد اسدی رئیس اداره تازه تاسیس میراث فرهنگی و گردشگری شهرستان گراش نیز ضمن تاکید بر لزوم فرهنگ‌سازی و مبارزه با وندالیسم با تکیه بر اجرای ماده ۵۵۸ قانون مجازات اسلامی (۱ تا ۱۰ سال حبس برای تخریب بنای تاریخی) افزود: چهار عامل در مبارزه با وندالیسم نقش دارند؛ نخست خانواده‌ای که در آن فرهنگ‌سازی صورت گرفته باشد، آن فرهنگ را به فرزندان نیز منتقل می‌کند و باعث جلوگیری از بروز چنین مشکلاتی می‌شود. دوم، گنجاندن دروس مرتبط با مسائل میراث فرهنگی در برنامه درسی مدارس است. برای مثال در ساعت هنر، با حضور کارشناسی از اداره میراث در مورد اهمیت موضوع وندالیسم برای دانش‌آموزان صحبت شود. سوم، آموزش و فرهنگ‌سازی در دانشگاه‌ها نیز موثر واقع خواهد شد. چهارم، لازم است که از طریق رسانه‌ها، بناهای تاریخی معرفی شوند و فرهنگ‌سازی برای حفاظت از آنها ایجاد شود. اسدی پیشنهاد داد نصب تابلو برای نوشتن آزاد در کنار آثار نیز می‌تواند در رابطه با مبارزه با وندالیسم آثار تاریخی مفید باشد.

خواجه‌پور: وندالیسم نشانه‌ی یک اعتراض است

محمد خواجه‌پور، روزنامه‌نگار و سردبیر نشریه افسانه گراش، با طرح نظریه تئوری پنجره شکسته افزود: تاثیر وندالیسم بر تخریب آثار تاریخی چندان زیاد نیست، هر چند که نباید ازکنار آن به سادگی گذشت، ولی تخریب‌های تصادفی شامل وندالیسم نمی‌شود و وندالسیم نوعی تخریب هدف‌مند است. نگاه فردی به موضوع و مختص کردن آن به مشکلات روانی و شخصیتی موثر نیست. وندالیسم یک نشانه است و بروز بیرونی اختلافات طبقاتی و اجتماعی است. در رابطه با وندالیسم کنونی، وقتی جامعه به فرد احترام نگذارد فرد هم ‌به هنجارها و قوانین اجتماعی بی‌توجه است و یا حتی اعتراض می‌کند.

بلبلی: باید به اصناف متخلف تذکر داد

مهندس اسماعیل بلبلی به نمایندگی از اداره صنعت و معدن شهرستان گراش نیز گفت: طی تماس‌هایی که چند روز گذشته با اصناف و مفازه‌هایی که بر روی آثار تاریخی تبلیغ نوشتند علت این کار را مورد پرسش قرار دادیم و بیشتر افراد تاکید کردند مکان‌هایی را انتخاب می‌کنیم که در معرض دید عموم باشد، مانند برکه‌ها. به نظر می‌آید جا دارد با هماهنگی ارگان‌های مربوطه، از طریق اصناف به واحدهای تجاری تذکراتی داده شود تا از تکرار وندالیسم آثار تاریخی جلوگیری شود.

نوبهار: آثار تاریخی قربانی تبلیغات تجاری شده است

امیرحسین نوبهار از جوانان فعال در حوزه میراث فرهنگی نیز با بیان تعاریف مختلف از وندالسیم، افزود: نوع وندالیسم در گراش با سایر تعاریف وندالیسم متفاوت است و این سوال مطرح است آیا مکان‌هایی دیگر برای تبلیغات این‌چنینی وجود ندارد؟ پیشنهاد می شود فضاهای تبلیغاتی در شهر با کمک شهرداری و شورای اسلامی شهر جهت معرفی آثار تاریخی مهیا شود تا بتوانیم با معرفی و آگاهی آثار تاریخی به مردم، دیگر شاهد وندالیسم و تبلیغات بر روی آثار تاریخی نباشیم.